Training van beroepskrachten en vrijwilligers is essentieel om kindermishandeling eerder te signaleren en handelingsverlegenheid te doorbreken. Het nieuwe Coördinatiepunt Trainingen Meldcode biedt trainingen afgestemd op de regionale aanpak tegen kindermishandeling.
Per 1 januari 2019 is de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling aangescherpt. De Meldcode helpt beroepskrachten hoe te handelen bij vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling. De bedoeling van de nieuwe Meldcode is dat meer kinderen veilig kunnen opgroeien. Dat is hard nodig, want het aantal slachtoffers van kindermishandeling blijft hoog. In de regio Hart van Brabant zijn jaarlijks meer dan 3000 kinderen slachtoffer. In deze regio zet de Taskforce Kindermishandeling zich in om bewustwording te creëren, organisaties te verbinden en samen nieuwe aanpakken te ontwikkelen tegen kindermishandeling. Een voorbeeld van zo’n aanpak is het Coördinatiepunt Trainingen Meldcode dat effectieve trainingen biedt voor beroepskrachten én vrijwilligers, afgestemd op de regionale aanpak tegen kindermishandeling. Zodat iedereen dezelfde kennis heeft, dezelfde taal spreekt en weet welke afspraken er zijn gemaakt in de regio Hart van Brabant.
Vroegsignalering
De regionale Taskforce Kindermishandeling ziet het Coördinatiepunt Trainingen Meldcode als een grote kans om belangrijke stappen te zetten in de vroegsignalering van kindermishandeling. Vroegsignalering is een belangrijke succesfactor in de aanpak tegen kindermishandeling.
Kindermishandeling is vaak moeilijk te signaleren. Het gaat niet altijd om fysieke mishandeling. Het kan bijvoorbeeld ook gaan om negeren, uitschelden, kleineren, verwaarlozing of onvoldoende aandacht en zorg. Daarom is training zo belangrijk. Om te leren hoe je ook deze signalen herkent en wat je vervolgens kunt doen. Bijvoorbeeld hoe je in gesprek kunt gaan met ouders en kinderen.
Trainingsaanbod bij nieuwe Meldcode
De aanpassing van de Meldcode was aanleiding voor de regionale Taskforce Kindermishandeling om het bestaande trainingsaanbod onder te loep te nemen. Dit aanbod bleek nogal divers te zijn en vaak ontbreekt de regionale ‘touch‘. Terwijl juist een eenduidig kennisniveau, gebruik van dezelfde taal en kennis van regionale afspraken essentieel zijn voor een effectieve aanpak en samenwerking tussen organisaties. Redenen dus om een nieuwe regionaal trainingsaanbod te ontwikkelen.
Om dit te realiseren, is het Coördinatiepunt Trainingen Meldcode gevormd. Dit is een samenwerking van de academies van IMW en Sterk Huis. Deze organisaties verzorgen al een aantal jaar Meldcodetrainingen en hebben nu samen een nieuw trainingsaanbod ontwikkeld in nauwe samenwerking met Veilig Thuis. Het aanbod van het Coördinatiepunt Trainingen Meldcode is overzichtelijk en laagdrempelig. Daarmee is implementatie van de Meldcode en jaarlijkse herhaling gemakkelijk te realiseren. Uit onderzoek blijkt dat door herhalingstrainingen de kans dat beroepskrachten kindermishandeling signaleren tien keer groter wordt!
In alle trainingen van het Coördinatiepunt zit een toelichting van de werkwijze van Veilig Thuis, zodat de juiste verwachtingen ontstaan over dit advies- en meldpunt. In de trainingen van het Coördinatiepunt Trainingen Meldcode is ook aandacht voor de ketenvisie risicogestuurde zorg, ontwikkeld door Van Arum & Vogtländer (2014). De visie gaat er vanuit dat eerst alles op alles gezet moet worden om geweld te stoppen en veiligheid te creëren.
Het Coördinatiepunt Trainingen Meldcode biedt tevens inspiratiesessies aan voor beroepskrachten die niet verplicht zijn om te werken met de Meldcode. En voor vrijwilligers die veel met kinderen werken, bijvoorbeeld bij sportverenigingen en scouting. Want om kindermishandeling echt terug te dringen, moet er meer bewustzijn komen dat kindermishandeling overal voorkomt én meer kennis hoe je signalen herkent en wat je kunt doen. Ieder kind dat we kunnen helpen door beroepskrachten en vrijwilligers beter en vaker te trainen, is er één!
De vernieuwde Meldcode
De Meldcode helpt beroepskrachten in de gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdhulp en justitie hoe te handelen bij vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling. In 2013 trad de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling in werking.
Volgens die wet zijn organisaties die met kinderen werken verplicht om de Meldcode te implementeren én het gebruik ervan te bevorderen. Bijvoorbeeld door jaarlijkse (herhalings)trainingen en intervisie. Uit diverse onderzoeken blijkt dat de wet nooit helemaal goed is geïmplementeerd. Dit was ook het geval in de regio Hart van Brabant. Door de aanscherping van de Wet, is de Meldcode weer extra onder de aandacht en zijn veel organisaties aan de slag met de implementatie.
Met de nieuwe Meldcode worden beroepskrachten beter geholpen om aan de hand van vijf stappen afwegingen te maken om te melden bij Veilig Thuis. In het nieuwe afwegingskader wordt namelijk bekeken of er sprake is van een acute of onveilige situatie én of het mogelijk is om zelf hulp te verlenen of te organiseren. Naar verwachting worden hierdoor onveilige situaties eerder gesignaleerd en krijgen deze gezinnen sneller passende hulp.
Regionale Taskforce Kindermishandeling
Om de aanpak tegen kindermishandeling extra aan te jagen, is in 2017 de regionale Taskforce Kindermishandeling gestart. Dit is een netwerk van professionals, organisaties en inwoners die zich betrokken voelen bij de aanpak van kindermishandeling. Samen zijn we op zoek naar een vernieuwende, effectieve aanpak en samenwerking. Zodat we – organisaties, beroepskrachten én burgers – steeds vaker kindermishandeling voorkomen of eerder signaleren. Want ieder kind heeft het recht om veilig op te groeien.
De regionale Taskforce Kindermishandeling is actief binnen de negen gemeenten van de regio Hart van Brabant (Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Heusden, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg en Waalwijk). Betrokken bestuurders en directieleden vanuit gemeenten, zorgorganisaties, onderwijs, politie, justitie, sport, huisartsen en zorgverzekeraars zijn ambassadeurs van de taskforce. Onder voorzitterschap van Marcelle Hendrickx (wethouder gemeente Tilburg) pakken zij een actieve rol om het onderwerp kindermishandeling op de agenda te krijgen bij bestuurders, managers en professionals in de regio.